Projekty edukacyjne

CO OZNACZA DLA NAS MODUŁOWY PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU?

Wydaje się, że bardzo interesujące spojrzenie na edukację zawodową i jej rezultaty prezentują niemieccy twórcy poradnika pt. Inteligencja emocjonalna.

Autorzy tego opracowania, Stefan Konrad i Claudia Hendl, w odpowiedzi na pytanie czym jest inteligencja emocjonalna, powołując się na D. Golemana, Carla Hauser Verlaga, stwierdzają, że „Inteligencja emocjonalna to odmienny rodzaj mądrości. Składają się na nią: samoświadomość, znajomość własnych uczuć i kierowanie się nimi w celu podejmowania zdrowych decyzji życiowych, skuteczne panowanie nad takimi emocjami i nastrojami, jak strach, gniew, depresja, a także zdolność motywacji, zachowanie optymizmu mimo niepowodzeń, empatia oraz umiejętność wczuwania się w sytuację innych ludzi  i nawiązywania oraz utrzymywania z nimi dobrych stosunków”[1].

Przywołani autorzy uważają, że „Dopiero współgranie zdolności umysłowych i emocjonalnych pozwala człowiekowi odnieść sukces zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym. Tylko w powiązaniu z emocjonalnymi sprawnościami, takimi jak inteligencja interpersonalna, czyli samoświadomość lub samoobserwacja, potencjał inteligencji może zostać  w pełni wykorzystany i zastosowany w praktyce"[2].

Będąc na stażu we Francji poznałam dyrektora prestiżowej szkoły francuskiej, kształcącej na potrzeby rozwoju turystycznego swojego regionu. To było w 1996 roku. Zdaniem tegoż dyrektora najważniejsze w edukacji zawodowej jest to, byśmy nauczyli młodych ludzi wyczuwać potrzeby drugiego człowieka i odpowiadać na nie działaniem. W tym tkwi sukces rozwoju wszelkich usług, a szczególnie turystycznych – powiedział – i sukces waszej szkoły.

Modułowe programy nauczania, które realizujemy w naszej szkole, umożliwiają nie tylko kształtowanie wśród uczniów umiejętności stanowiskowych w szeroko pojętej branży turystycznej, ale także wspomagają kształtowanie oczekiwanych postaw zawodowych i społecznych wśród uczniów, a także kształtowanie wrażliwości na drugiego człowieka i jego indywidualne potrzeby.

Kadra pedagogiczna Regionalnej Szkoły Turystycznej w Polanicy Zdroju to najważniejszy filar wszelkich pozytywnych przeobrażeń, które uruchomiliśmy szkole w 2004 roku i które niezmiennie realizujemy do dnia dzisiejszego.

Dlaczego wprowadziliśmy  modułowe programy nauczania?

Jako nowy dyrektor szkoły, w 2004 roku, a także autorka Założeń programowo – organizacyjnych z 1996 r. dla nowotworzonej szkoły,  jestem przekonana, że szkoła w środowisku musi być użyteczna. Użyteczna dla uczniów i ich rodziców, dla nauczycieli, którzy chcą realizować sensowną pracę, a także użyteczna dla pracodawców, którzy zatrudniając naszych absolwentów chcą zauważać oczekiwane przez nich rezultaty.

W 2006 roku, wprowadziliśmy w klasach I modułowy program kształcenia zawodowego, w zawodzie technik hotelarstwa i technik obsługi turystycznej (TOT wówczas była to szkołą policealną), a w 2008 roku, zdecydowaliśmy się na wprowadzenie modułowego programu kształcenia w zawodzie technik organizacji usług gastronomicznych. Dzięki temu mogliśmy odpowiadać na oczekiwania rynku. Według naszej diagnozy z 2006 roku,  a także badań 340 przedstawicieli branży hotelarsko – gastronomicznej w województwie dolnośląskim, pracodawcy oczekują od naszych absolwentów:

Warto przyjrzeć się zdiagnozowanym oczekiwaniom pracodawców, które prezentujemy w tym opracowaniu, gdyż to w odpowiedzi na nie realizujemy w naszej szkole modułowe programy nauczania. Jednym z warunków realizacji, który szkoła musi spełnić, jest zabezpieczenie niezbędnych warunków dydaktycznych, specjalistycznych pracowni, w tym sprzętu i urządzeń. By spełniać te warunki,  w szkole, w 2007 roku uruchomiona została inwestycja polegająca na adaptacji niezagospodarowanych pomieszczeń na specjalistyczne pracownie do nauki trzech zawodów: technik hotelarstwa, technik organizacji usług gastronomicznych i technik obsługi turystycznej.

Ponadto szkoła przystąpiła do programu RPO „Centra Kształcenia Zawodowego”, i dzięki czemu w 2011 r.  będzie dodatkowo doposażona w sprzęt i urządzenia na kwotę 1,3 mln. zł.

Oto nazwy jednostek modułowych, które realizuje przyszły technik hotelarstwa: 

Bardzo podobny układ modułów i jednostek modułowych występuje w zawodzie technik organizacji usług gastronomicznych i obsługi turystycznej. Różnią się one specyfiką w zakresie kompetencji stanowiskowych. Proces kształcenia wg tego programu, jak już wyżej zauważyłam, musi odbywać się w odpowiednich warunkach dydaktycznych. Pracownie, które stworzyliśmy w tym celu, obrazują zdjęcia poniżej:

Zdjęcie Nr 1 - RECEPCJA DYDAKTYCZNA

Zdjęcie Nr 2 - POKÓJ HOTELOWY Z WĘZŁEM SANITARNYM

ZDJĘCIE Nr 3 – KUCHNIA DYDAKTYCZNA Z ZAPLECZEM MAGAZYNOWYM

ZDJĘCIE Nr 4 – RESTAURACJA DYDAKTYCZNA

ZDJĘCIE Nr 5 – PRACOWNIA Z SYMULACYJNYM BIUREM TURYSTYCZNYM

ZDJĘCIE NR 6 – SALA OGÓLNODYDAKTYCZNA (MULTIMEDIALNA)

ZDJĘCIE NR 7 – SALA OBSŁUGI CZĘŚCI PARTEROWEJ HOTELU

Zajęcia kształcenia zawodowego, zgodnie z programem modułowym, odbywają się w grupach od 10 do 15 uczniów, w miejscu przypominającym uczniom ich przyszłe miejsca pracy. W każdym zawodzie uczeń kształtuje posługiwanie się dwoma zawodowymi językami obcymi, spośród trzech do wyboru (angielski, niemiecki i francuski).      

W trakcie realizacji programu kształcenia zawodowego oprócz kompetencji uniwersalnych i stanowiskowych, uczniowie mają możliwość zdobycia dodatkowych kwalifikacji: barmana animatora kultury w obiektach hotelowych.

Podczas zajęć, wykorzystywane są TI, kamera, TV, rzutnik multimedialny, wizualizer, kserokopiarka, telefon, fax  oraz inne sprzęty i niezbędne pomoce dydaktyczne. Każdy nauczyciel przedmiotów zawodowych dysponuje komputerem przenośnym, w szkole są rzutniki multimedialne, dzięki czemu można wykorzystywać na zajęciach filmy dydaktyczne, a także pracować w oparciu o autorskie prezentacje multimedialne.

Kształtowanie postaw uczniów

Nauczyciele mają w swoim wyobrażeniu wypracowany model człowieka, pracownika hotelu, restauracji, biura obsługi turystycznej, a także członka lokalnej społeczności. Starają się uczniom przybliżać oczekiwania pracodawców wobec naszych uczniów, by w sposób świadomy sterowali własnym życiem, by wiedzieli dokąd powinni zmierzać.

Nauczyciele w celach dydaktycznych  odwiedzają wraz z uczniami hotele, restauracje, biura turystyczne, po to, by taki idealny model zbudować. Uczniowie muszą mieć świadomość stawianych wobec nich oczekiwań ze strony pracodawców, lokalnej i szkolnej społeczności. Wiedzą, że te oczekiwania, to konkretne umiejętności zawodowe, odpowiednia postawa, wiedza, kompetencje, którymi charakteryzuje się profesjonalna kadra na turystycznym rynku. Dlatego są prowokowani do tworzenia własnego programu rozwoju zawodowego.

Kształtowaniu postaw służy także program wychowawczy szkoły, a w nim min. częste spotkania z pracodawcami oraz budowanie świadomości stawianych im wymagań, bynajmniej nie z powodu chęci skomplikowania im życia, ale z uwagi na ich przyszłość i brania za nią własnej odpowiedzialności.

Wymagania wobec uczniów zostały zapisane w Statucie Szkoły, który obowiązuje i stanowi wewnętrzne prawo szkoły. Uczniowie muszą być świadomi stawianych wobec nich. Tym, co wspomaga działania wychowawcze szkoły jest także możliwość zdobywania doświadczeń zawodowych przez uczniów poza szkołą. Staramy się, by praktyki zawodowe uczniów odbywały się w tych zakładach pracy, które posiadają wysoko wykwalifikowaną kadrę i właściwie wyposażone stanowiska pracy. To 3-4 gwiazdkowe hotele i restauracje, a także pływające hotele po rzekach oraz promy morskie. Praktyki organizuje szkoła wg ustalonego programu, w regionie, w Polsce i w Europie. Ich poziom realizacji i oczekiwane efekty są ewaluowane przez szkołę. Przebieg praktyk jest monitorowany przez nauczycieli sprawujących opiekę nad uczniami i przebiegiem praktyk.

Ponadto współpracujemy z pracodawcami na europejskim rynku pracy, którzy chętnie przyjmują uczniów na 3 – miesięczne staże zagraniczne podczas wakacji. Nie są one obowiązkowe, ale cieszą się ogromnym zainteresowaniem uczniów. Od 2005 roku z wyjazdu na staż zagraniczny skorzystało około 300 uczniów naszej szkoły. Odbywali je we Francji, Włoszech, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Holandii, w Islandii, na Cyprze i w Grecji. Dzięki nim poznają kulturę innych narodów, doskonalą umiejętność posługiwania się językiem obcym, poszarzają swoje kompetencje zawodowe, nawiązują przyjaźnie i podnoszą poczucie własnej wartości. Każdy uczeń, który chce wyjechać na staż, musi mieć ukończone 18 lat, a także musi sprostać stawianym wymaganiom: nienaganna postawa w szkole, właściwy stosunek do przedmiotów zawodowych i postępy w nauce języka obcego. Uczeń wyjeżdżający na praktykę czy staż, wie, że reprezentuje w warunkach pozaszkolnych nie tylko siebie, ale także szkołę, region, a także Polskę.

Warto dodać, że koszty stażu, z tytułu przejazdu w obie strony, wyżywienia i zakwaterowania pokrywa pracodawca, a  uczeń otrzymuje gratyfikację pieniężną za swoją pracę.

Minęło 4 lata od czasu wdrożenia modułowego programu nauczania i dziś nikt z nas, nauczycieli i uczniów, nie wyobraża sobie, że mogłoby być inaczej.

Barbara Drożyńska – dyrektor RST

[1] Stefan Konrad, Claudia Hendl Inteligencja emocjonalna. Wydawnictwo Videograf II Wydanie II 2005, s. 11

[2] Tamże s. 58